Europese markttoezichtscampagne 2019 voor producten die vallen onder de algemene productveiligheidsrichtlijn

De Europese markttoezichtscampagne van 2019 stond in het teken van producten die vallen onder de richtlijn over algemene productveiligheid. Zes categorieën van producten (in totaal 650 producten) zijn getest: zachtgevuld speelgoed, slijmspeelgoed, kinderzitjes voor fietsen, batterijen, opladers en persoonlijke vervoersmiddelen.

Dergelijke gezamenlijke Europese acties hebben als voordeel dat meer producten met beperktere middelen kunnen worden gecontroleerd en dat de controles op een gecoördineerde en meer geharmoniseerde manier kunnen worden uitgevoerd, waardoor er een grotere impact wordt bereikt op de veiligheid van producten die op de markt zijn.

Meer info daarover in dit nieuwsbericht op de website van de Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (FOD Economie):  Europa neemt productveiligheid onder de loep.

Van de 6 categorieën kunnen er 3 categorieën in een bedrijfscontext voor een preventieadviseur interessant zijn: batterijen, opladers en persoonlijke vervoersmiddelen. Hieronder worden die kort besproken.

Campagne voor batterijen

Aan de Europese controlecampagne voor batterijen namen 7 lidstaten van de Europese Unie (EU) deel, waaronder België.

In België moeten batterijen voldoen aan de algemene veiligheidsverplichting, met name de bepalingen van het Wetboek van economisch recht, boek IX betreffende de veiligheid van producten en diensten.

Bij die campagne werd de norm EN 62133-2:2017 gebruikt.

In totaal werden er voor alle deelnemende landen 92 batterijen geselecteerd, waaronder 31 smartphone-batterijen, 37 externe batterijen en 24 batterijen voor e-sigaretten. België bemonsterde 2 smartphone-batterijen, 3 externe batterijen en 2 batterijen voor e-sigaretten.

De 7 batterijen werden eerst onderworpen aan een administratieve controle. Alleen 4 voldeden aan de administratieve vereisten.

Maar 1 batterij van de 7 bemonsterd in België was niet conform met de geteste technische vereisten. Deze batterij voor e-sigaretten vertoonde een ernstig risico, omdat ze ontploft tijdens de externe kortsluitingstest. Het wordt ook verdacht van namaak. Ze werd aangemeld in RAPEX, het Europees alarmsysteem voor snelle uitwisseling van informatie tussen de Europese lidstaten over gevaarlijke producten.

Meer info daarover in dit bericht op de website van de FOD Economie: Europese Controlecampagne CASP2019 Batterijen - Belgische resultaten 2019.

Tegelijkertijd werd er een webpagina ontwikkeld met tips voor het veilig gebruik van batterijen om het risico van brand en kortsluiting te beperken:

  • Laadt uw telefoon niet op op warme plaatsen, zoals in direct zonlicht, op radiatoren of kachels in huis. Laat de telefoon tijdens het rijden nooit op het dashboard van de auto liggen terwijl die wordt opgeladen.
  • Telefoons, tablets en computers mogen niet worden opgeladen terwijl ze in een tas, zak of onder een kussen zitten.
  • Plaats nooit onbeschermde reservebatterijen in uw zak of tas. Ze kunnen in contact komen met metalen onderdelen (zoals sleutels of munten). Er bestaat een risico op kortsluiting van buitenaf en op brand of een explosie.

Meer info daarover op deze pagina van de website van de FOD Economie: Europese controlecampagne over de veiligheid van batterijen (CASP2019).

Over de Coordinated Activities on the Safety of Products (CASP) van batterijen vind je ook informatie op de Safety Gate website.

Campagne voor opladers

Aan de Europese controlecampagne voor opladers namen 12 EU-lidstaten deel, waaronder België.

In België worden de specifieke voorwaarden en essentiële veiligheidseisen voor het op de markt brengen van elektrisch materiaal opgelegd door het koninklijk besluit van 21 april 2016 betreffende het op de markt brengen van elektrisch materiaal. Voor het testen van de fysische en mechanische vereisten baseerde men zich op geharmoniseerde normen.

Er werden monsters genomen van de 3 types opladers: USB-laders, laptop- en tablet-laders en opladers voor herbruikbare batterijen voor universeel gebruik.

België bemonsterde 7 van de in totaal 86 geteste opladers. Drie van de zeven gecontroleerde opladers die in België werden gemonsterd, waren niet conform. Twee van de niet-conforme opladers vertoonden ook administratieve tekortkomingen.

De twee geteste laptop-laders waren conform. Bij de universele batterijlader werd vastgesteld dat er waarschuwingen ontbraken in de handleiding en dat de vereiste kruipafstanden niet werden gerespecteerd. De risicoanalyse resulteerde in een middelhoog risico.

Twee van de vier USB-laders waren niet-conform en vertoonden een hoog risico. Bij de ene lader werd vastgesteld dat hij niet voldeed aan de vereisten voor opwarming bij normaal gebruik en aan de naaldvlamtest. De andere lader voldeed eveneens niet aan de vereisten voor opwarming onder normaal gebruik, maar ook niet aan de vereisten voor de kruipafstanden en niet aan de kogeldrukproef.

Volgens de resultaten voor de volledige Europese campagne van de 86 opladers, stelt men vast dat op basis van de technische controle 20 van de 23 universele batterijladers, 13 van de 25 laptop- en tablet-laders en 23 van de 38 USB-laders niet voldoen. Naast de markeringen en instructies zijn er steeds de kruipafstanden en afstanden in lucht als voornaamste tekortkomingen voor de verschillende types opladers. Vooral bij de USB-laders valt het op dat de niet-conforme laders meestal meerdere tekortkomingen vertonen.

Meer info daarover in dit bericht op de website van de FOD Economie: Europese Controlecampagne CASP2019 Opladers - Belgische resultaten 2019.

In 2016 heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de elektrische veiligheid onderzocht van USB-laders van het type direct plug. De resultaten zijn beschikbaar op haar website: Onderzoeksresultaten elektrische USB-laders 2016.

Over de Coordinated Activities on the Safety of Products (CASP) van opladers vind je ook informatie op de Safety Gate website.

Campagne voor persoonlijke vervoersmiddelen

Aan de Europese controlecampagne voor persoonlijke vervoersmiddelen (e-fietsen, e-steps, hoverboards en monowielen) namen 11 EU-lidstaten deel, waaronder België.

In België moeten die persoonlijke vervoersmiddelen voldoen aan de essentiële veiligheidseisen van het koninklijk besluit van 12 augustus 2008 betreffende het op de markt brengen van machines. Bij die campagne gebruikte men 6 essentiële veiligheidsnormen voor e-fietsen (waaronder EN 15194) en van 7 essentiële veiligheidsnormen voor e-steps (waaronder EN 14619).

In totaal werden voor alle deelnemende landen 46 persoonlijke vervoersmiddelen geselecteerd: 12 elektrische fietsen, 19 elektrische steps, 12 hoverboards en 3 monowielen. België bemonsterde 2 elektrische fietsen en 3 elektrische steps.

De 5 bemonsterde vervoersmiddelen werden onderworpen aan een administratieve controle volgens het bovenvermelde KB en die van de belangrijkste norm(en). Geen enkele voldeed aan de administratieve vereisten.

De 2 elektrische fietsen en 1 elektrische step waren niet conform met de geteste technische vereisten. Voor 1 elektrische step konden een aantal testen niet worden uitgevoerd omdat de beide exemplaren van de batterij niet functioneerden. Op basis van die resultaten voerde de FOD Economie een risicoanalyse uit op basis van de non-conformiteiten en dus de gevaren van de geteste producten. De batterij voor een elektrische fiets vertoonde een ernstig risico, omdat ze tijdens het overladen ontplofte. Die elektrische fiets werd in RAPEX aangemeld.

Meer info daarover in dit bericht op de website van de FOD Economie: Europese Controlecampagne CASP2019 Persoonlijke vervoermiddelen - Belgische resultaten 2019.

De NVWA publiceerde in 2019 op haar website de resultaten van het onderzoek naar de veiligheid van hoverboards: Check de NVWA-site op merken hoverboards met ernstige tekortkomingen.

Ook het Duitse normalisatie-instituut DIN heeft in 2019 een studie uitgevoerd waarbij de toepassing van de norm EN 15194 werd onderzocht. Meer info in het Duits op de website van het DIN: Hält das Elektrofahrrad den täglichen Belastungen stand?

In het verleden publiceerde de FOD Economie ook nog volgende resultaten van campagnes:

Over de Coordinated Activities on the Safety of Products (CASP) van persoonlijke vervoersmiddelen vind je ook informatie op de Safety Gate website.

Sensibilisatie

Op de website van leefbrandveilig, zijn er over de jaren ook heen ook affichecampagnes geweest om deze risico’s te illustreren:

Andere Europese campagnes

In het verleden zijn er door de markttoezichtautoriteiten nog andere campagnes gehouden. De campagnes en de campagnerapporten kan men allemaal vinden op de website van Prosafe.

Volgende campagnerapporten (in het Engels) kunnen nuttig zijn voor een preventieadviseur:

Bij de campagnes waar België aan heeft meegewerkt, zijn er ook Belgische publicaties op de website van de FOD Economie verschenen zoals deze van draagbare cirkelzagen.

Meer informatie

Andere berichten van campagnes van de FOD Economie: