Van enkele ongevallen waarvan de onderzoeksresultaten interessant blijken voor publicatie, werden door de inspectie fiches opgesteld zodat andere bedrijven zich kunnen inspireren op de genomen maatregelen. Natuurlijk wordt er uitdrukkelijk voor gezorgd om de privacy van bedrijven en personen en het geheim van het gerechtelijk onderzoek te vrijwaren.
Fiches van lessen uit arbeidsongevallen
Brandwonden
Brandwonden na ontploffing van een vat primer bij het dichten van een plat dak (PDF, 134 KB)
Dakbranden komen heel vaak voor. Bij het dichten van platte daken worden meestal sneldrogende primers gebruikt met een zeer laag vlampunt. Indien de solventen uit deze primers nog niet volledig verdampt zijn, en men start reeds met het vastbranden van de roofing, wordt het risico op brand en ontploffing wel heel groot.
Brandwonde ten gevolge van ontsnappend LPG bij het tanken van een heftruck (PDF, 63 KB)
De mogelijkheid van het inwendig vastvriezen van een vulpistool moet zeker worden opgenomen in de risicoanalyse alsook de periodieke controle en het onderhoud ervan dient te worden bepaald.
Brandwonden door restenergie bij autoclaaf (PDF, 77 KB)
Na een inwendig onderzoek door een externe dienst voor technische controle (EDTC) tracht men een autoclaaf die nog onder druk staat te openen. Men moet weten dat een dergelijk toestel zowel onderworpen is aan het KB arbeidsmiddelen als aan het KB stoomtoestellen, waardoor een periodieke keuring wordt opgelegd, maar het toestel steeds in veilige toestand moet worden achtergelaten.
Brandwonden door gebrekkige EHBO-verzorging (PDF, 87 KB)
Het ongeval deed zich voor tijdens het overpompen van een gevaarlijk product en omwille van inadequate persoonlijke beschermingsmiddelen en het gebrekkig toepassen van EHBO. Vermoedelijk was de inhoud van het veiligheidsinformatieblad van het gebruikte product ook onvoldoende gekend.
Vallen
Val van een hoogte door de instorting van een werkplatform bij het demonteren (PDF, 125 KB)
Het ongeval is gebeurd tijdens het demonteren van een werkplatform. De technici, die onvoldoende waren opgeleid, hebben de muurverankeringen verwijderd zonder het platform voldoende in te korten. Het platform dat slechts op een kleine steun rustte, is plots omgevallen.
Een tussenverdieping, waar de toegangstrap nog niet is aangebracht, vormt een ernstig valgevaar. De leuningen waren verwijderd om een deklaag af te werken, wat de val van de schilder in de hand heeft gewerkt.
Val van een aanhangwagen (PDF, 99 KB)
Door een onoordeelkundige werkmethode van korte duur lopen werknemers vaak ernstige letsels op. Hieruit blijkt dat enkel een goede werkanalyse, een goede werkorganisatie en het gebruik van correcte arbeidsmiddelen leiden tot veilig en ergonomisch werken.
Val van dak door foutief gebruik van steiger (PDF, 130 KB)
Dit is een typisch ongeval in de bouwsector tijdens dakwerken omdat een stelling (steiger) inadequaat als collectieve bescherming werd gebruikt.
Elektrisering
Elektrisering door defecte aardgeleider bij opwarmkar (PDF, 109 KB)
Een defect aan eenvoudige elektrische onderdelen (stekkers) door slecht onderhoud kan ernstige gevolgen hebben als zich een tweede fout voordoet omdat verkeerdelijk wordt verondersteld dat een verliesstroomschakelaar steeds zorgt voor een veilige elektrische installatie.
Hartstilstand door elektrisering (PDF, 134 KB)
Door zeer slecht familiaal nieuws is het slachtoffer minder geconcentreerd en doet er zich een elektrocutie voor. Zowel het ontbreken van collectieve bescherming, waardoor gewerkt wordt met een niet-conform arbeidsmiddel, als de psychologische aspecten tijdens het werk zijn dus medeoorzaak.
Klemming
Klemming door foutieve herprogrammering (PDF, 85 KB)
Een uitzendkracht loopt ernstige kneuzingen op bij het vrijmaken van de blokkering van een computergestuurde machine die bij stopzetting niet alle restenergie vrijgeeft.
Klemming onder een voertuig tijdens een herstelling (PDF, 107 KB)
In de werkplaats van een school moesten leerlingen tijdens hun vorming een motor uit een auto heffen. Daartoe werd de wagen met twee vijzels opgetild en gestut. Eén van de stutten is verschoven waardoor de auto op het slachtoffer is gevallen.
Arbeidsmiddelen
Kraanwagen kantelt ten gevolge van foutief gebruik (PDF, 206 KB)
Het gebruik van een radiobesturing voor een kraan op een vrachtwagen veronderstelt dat de hoofdbediening buiten werking is. Zoniet is het ongeval geprogrammeerd...
Plotse kanteling van een minigrijpkraan (PDF, 264 KB)
Het huren van toestellen houdt vaak ongekende risico’s in. De bestuurder van een gehuurde minigrijpkraan raakte gewond doordat de kraan kantelde ten gevolge van overlading van de grijpbak.
Overlijden ten gevolge van een non-conformiteit van een lift (PDF, 88 KB)
Hoewel arbeidsmiddelen afzonderlijk intrinsiek veilig kunnen zijn kan een gecombineerde werking risico’s introduceren. Hoewel wettelijk de liften slechts conform de nieuwe regelgeving moesten zijn in 2013, is het heel nuttig om de vereisten zo spoedig mogelijk te implementeren of om werkzaamheden te verbieden die risicovol zijn.
Dodelijke klemming tussen twee liften in dezelfde schacht (PDF, 99 KB)
De lifttechnieker overlijdt ten gevolge van klemming bij het uitvoeren van onderhoudswerken aan een lift met een functionerende tweede lift in dezelfde koker.
Ontploffing van een poedervormige stof (PDF, 83 KB)
De info op het veiligheidsinformatieblad van een stof (MSDS) is niet altijd volledig en vermeldt soms niet dat een stof in de “gunstige” omstandigheden tot ontploffing kan komen. Een grondige risicoanalyse van het gebruik van de stof kan dergelijke risico’s blootleggen.
Breuk ten gevolge van controleverlies van een boormachine (PDF, 148 KB)
Het ongeval zou voorkomen kunnen zijn door gebruik van het geschikte arbeidsmiddel (boormachine) waarvan de vereisten werden bepaald tijdens de aankoopprocedure met de “drie groene lichten”. Zelfs indien een goede indienststelling zou gebeurd zijn in aanwezigheid van een preventieadviseur dan was dit risico (roteren van chassis bij klemming) kunnen onderkend worden.
Gebruik van onaangepaste arbeidsmiddelen (PDF, 211 KB)
Een productiearbeider raakte gewond door het gebruik van onaangepaste arbeidsmiddelen: een heftoestel voorzien van een laadschop werd gebruikt om de deur op te heffen en om de draadstang in de sluitvork voor de vergrendeling van de poort te tillen. Er was geen voorafgaande risicoanalyse uitgevoerd, de arbeidsmiddelen waren niet goed onderhouden en er waren geen instructies voor de werknemers voorhanden.
Amputatie van een arm bij het reinigen van een draaiende transportschroef (PDF, 96 KB)
Bij het reinigen van een transportschroef, die niet voorzien is van een noodstop, struikelt de uitzendkracht en komt met zijn arm in de bewegende schroef terecht, waardoor zijn arm wordt afgerukt.
Directie van het toezicht op de preventie van zware ongevallen
De Directie van het toezicht op de preventie van zware ongevallen publiceert al jaren vergelijkbare informatie over leerrijke ongevallen met betrekking tot hun inspectiewerk. Meer informatie op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, rubriek: Thema's > Welzijn op het werk > Preventie zware ongevallen.